Nooit meer een editie van

het Esri Magazine missen?

Tekst: Willemijn Ruissen. Foto's: Marcus Westberg, Emma Impink

In het zuidoosten van Zuid-Soedan spelen de nationale parken Badingilo en Boma een cruciale rol in het behoud van het Great Nile Migration Landscape. Dankzij geografische analyses wordt steeds beter zichtbaar hoe de migratie van miljoenen antilopen samenhangt met waterbronnen, menselijke activiteit en infrastructuur. GIS maakt deze complexe interacties inzichtelijk en helpt African Parks om samen met lokale gemeenschappen en overheden duurzame keuzes te maken voor natuur en mens.

De inzet van GIS in Zuid-Soedan laat zien hoe technologie een brug kan slaan tussen ecologie, menselijk gedrag en beleidsvorming. Dankzij de inspanningen van African Parks ontstaat er steeds meer inzicht in de kwetsbare balans tussen migrerende dieren en menselijke activiteit. Deze kennis vormt de basis voor duurzame keuzes die zowel de biodiversiteit als de leefbaarheid van het gebied ten goede komen. Juist in een land waar de uitdagingen groot zijn, biedt GIS overzicht, verbinding en perspectief voor mens én natuur.

De toegevoegde waarde van het GIS-platform is groot voor African Parks in Zuid-Soedan. Enerzijds kunnen ze nu geavanceerd data-analyses uitvoeren, maar vooral de mogelijkheden van het interactief delen van inzichten gebruiken ze veel. “We zijn zo afhankelijk van de budgetten en toestemmingen van stakeholders, donoren en overheidsinstanties. Dan zijn interactieve, online informatieproducten essentieel om mensen mee te krijgen,” vertelt Inge. En niet alleen in gesprek met de overheid en het bedrijfsleven zijn de GIS-producten waardevol. Community-managers gebruiken ze ook in gesprekken met de gemeenschappen in de parken. Inge: “De community-managers printen de kaarten uit om mee te nemen naar dorpen en te laten zien op bijvoorbeeld scholen. Vaak spreken de mensen hier geen Engels of kunnen ze niet lezen. Dan kan een kaart veel duidelijk maken. Dus het hele pakket, van papieren kaarten tot dashboards en StoryMaps, is eigenlijk het fundament om iedereen mee te nemen in onze missie.”

Complexe situatie

Daar komt bij dat de parken die African Parks managet in Zuid-Soedan onderdeel zijn van het grotere Great Nile Migration Landscape, waarbij de dieren zich vrij bewegen tussen de verschillende leefgebieden en dus ook buiten de grenzen van de nationale parken Boma en Badingilo. In dit landschap wonen ook duizenden mensen, in verschillende communities en van verschillende etnische groepen. In dat hele gebied vindt de migratie van de antilopen plaats,” legt Inge uit.

Inge van den Meiracker is de eerste dedicated GIS-manager in het veld binnen African Parks. Een belangrijke beweegreden dat Zuid-Soedan als eerste land binnen het portfolio van African Parks een GIS-manager heeft, zit hem in de complexiteit van de situatie in het land. Zuid-Soedan is het jongste land ter wereld. Het werd in 2011 onafhankelijk, na jarenlang onderdeel te zijn geweest van Soedan. Sindsdien heeft het land met veel uitdagingen te maken gehad. Politieke instabiliteit, extreme droogte, overstromingen en een zeven jaar durende burgeroorlog zijn slechts enkele voorbeelden.

Badingilo en Boma National Park in Zuid-Soedan vormen een integraal onderdeel van het Great Nile Migration Landscape, een gebied van zo’n 150.000 km2. Dit gebied herbergt de grootste migratie van landzoogdieren op aarde. Miljoenen verschillende soorten antilopen verzamelen zich tijdens het regenseizoen in het gebied om te paren, waarna ze in het droge seizoen noord- en oostwaarts migreren. Om het ecosysteem en de migrerende dieren te beschermen, is Zuid-Soedan in 2022 een langdurige samenwerking aangegaan met African Parks. De samenwerking is een grote stap in de bescherming van dit belangrijke ecosysteem voor mens en natuur. Om de complexe situatie van de twee parken succesvol te beheren is er begin dit jaar een GIS-manager aangesteld die helpt alle beschikbare data te verzamelen en inzichtelijk te maken op de kaart. Hiermee wordt de relatie tussen mens en dier voor zowel de bewoners als de beleidsmakers in het gebied zichtbaar.

GIS als fundament van de missie
Inzicht en overzicht

Met die inzichten gaat African Parks vervolgens in gesprek met de lokale overheid en andere betrokken organisaties. “Met de onderzoeksresultaten stellen we impact assessments op. Die zijn een combinatie van data, beeldmateriaal, observaties en analyses. Hiermee gaan we rond de tafel met onder andere de VN. Als African Parks stimuleren we (gebieds)ontwikkelingem die aansluiten bij natuurbehoud en de ecologische impact overwegen. We proberen actief mee te denken in andere oplossingen voor conflicterende plannen. Zo hopen we dat het conservatie-oogpunt wordt meegenomen in nieuwe ontwikkelingen.”

De situatie in Zuid-Soedan is gebaat bij inzicht en overzicht. Om dit te verkrijgen wordt er ontzettend veel data verzameld door verschillende departementen. Inge: “Omdat het landschap zo groot is en er nauwelijks wegen zijn, wordt er veel gevlogen. Met vliegtuigen wordt veel data ingezameld over de dieren in het gebied en activiteit van mensen. Ook zijn er rangerteams en community-agents die het veld in gaan en data verzamelen en tracken we dieren met behulp van halsbanden en tags. Toen ik bij African Parks begon, werd de beschikbare data nog beheerd in verschillende formaten en programma’s. Het bij elkaar brengen van die data in één systeem is een van de werkzaamheden waar ik nu mee bezig ben. Zodat we één overzicht hebben van alles wat er gebeurt in de parken.”

De volgende stap is het inzetten van de mogelijkheden van ArcGIS om bijvoorbeeld patronen in de migratie in ruimte en tijd aan te tonen. “In Zuid-Soedan wordt nu sinds drie jaar de migratie van antilopen bijgehouden door African Parks, en in voorgaande jaren door andere organisaties zoals The Wildlife Conservation Society. Inmiddels is het duidelijk geworden dat ze geen vast patroon volgen. Zoals bijvoorbeeld de migratie van gnoes in de Serengeti, die ieder jaar een terugkerende route afleggen. Wel zien we dat de waterbronnen in het gebied leidend zijn voor de beweging van de dieren.”

Een tweede element bij de migratie die goed zichtbaar wordt door het bijhouden van de bewegingen is de interactie met de mens, vertelt Inge. “Je ziet heel duidelijk een hoefijzervorm ontstaan op plekken waar mensen wonen, daar bewegen de dieren omheen. De menselijke activiteit in dit gebied neemt toe, waardoor de migratie van dieren steeds meer onder druk komt te staan. De Witte Nijl stroomt van zuid naar noord door het land en is een belangrijke waterbron voor veel dieren. In het droge seizoen trekken de antilopen hiernaartoe om te drinken. Door de ontwikkelingen van wegen en bebouwing wordt de toegang tot de rivier geblokkeerd. Dit zien we in de analyses direct terug. De antilopen vertonen hogere snelheden rondom wegen en bewoond gebied, en sommige groepen bereiken de rivier niet eens meer. Op de kaart zie je dus letterlijk alles samenkomen: dieren, mensen, water, wegen, maar ook droogte en overstromingen.”

Meer weten over de geospatial unit van African Parks?

Zuid-Soedan is slechts één van de dertien Afrikaanse landen waar African Parks actief is. De geospatial unit op het hoofdkantoor van Johannesburg zorgt ervoor dat de kracht van geografische data maximaal benut wordt in de parken. Lees het artikel.

Hoe GIS helpt bij de bescherming van ’s werelds grootste zoogdiermigratie

Met die inzichten gaat African Parks vervolgens in gesprek met de lokale overheid en andere betrokken organisaties. “Met de onderzoeksresultaten stellen we impact assessments op. Die zijn een combinatie van data, beeldmateriaal, observaties en analyses. Hiermee gaan we rond de tafel met onder andere de VN. Als African Parks stimuleren we (gebieds)ontwikkelingem die aansluiten bij natuurbehoud en de ecologische impact overwegen. We proberen actief mee te denken in andere oplossingen voor conflicterende plannen. Zo hopen we dat het conservatie-oogpunt wordt meegenomen in nieuwe ontwikkelingen.”

Tekst: Willemijn Ruissen. Foto's: Marcus Westberg, Emma Impink

Hoe GIS helpt bij de bescherming van ’s werelds grootste zoogdiermigratie

Nooit meer een editie van

het Esri Magazine missen?

Meer weten over de geospatial unit van African Parks?

Zuid-Soedan is slechts één van de dertien Afrikaanse landen waar African Parks actief is. De geospatial unit op het hoofdkantoor van Johannesburg zorgt ervoor dat de kracht van geografische data maximaal benut wordt in de parken. Lees het artikel.

De situatie in Zuid-Soedan is gebaat bij inzicht en overzicht. Om dit te verkrijgen wordt er ontzettend veel data verzameld door verschillende departementen. Inge: “Omdat het landschap zo groot is en er nauwelijks wegen zijn, wordt er veel gevlogen. Met vliegtuigen wordt veel data ingezameld over de dieren in het gebied en activiteit van mensen. Ook zijn er rangerteams en community-agents die het veld in gaan en data verzamelen en tracken we dieren met behulp van halsbanden en tags. Toen ik bij African Parks begon, werd de beschikbare data nog beheerd in verschillende formaten en programma’s. Het bij elkaar brengen van die data in één systeem is een van de werkzaamheden waar ik nu mee bezig ben. Zodat we één overzicht hebben van alles wat er gebeurt in de parken.”

De volgende stap is het inzetten van de mogelijkheden van ArcGIS om bijvoorbeeld patronen in de migratie in ruimte en tijd aan te tonen. “In Zuid-Soedan wordt nu sinds drie jaar de migratie van antilopen bijgehouden door African Parks, en in voorgaande jaren door andere organisaties zoals The Wildlife Conservation Society. Inmiddels is het duidelijk geworden dat ze geen vast patroon volgen. Zoals bijvoorbeeld de migratie van gnoes in de Serengeti, die ieder jaar een terugkerende route afleggen. Wel zien we dat de waterbronnen in het gebied leidend zijn voor de beweging van de dieren.”

Een tweede element bij de migratie die goed zichtbaar wordt door het bijhouden van de bewegingen is de interactie met de mens, vertelt Inge. “Je ziet heel duidelijk een hoefijzervorm ontstaan op plekken waar mensen wonen, daar bewegen de dieren omheen. De menselijke activiteit in dit gebied neemt toe, waardoor de migratie van dieren steeds meer onder druk komt te staan. De Witte Nijl stroomt van zuid naar noord door het land en is een belangrijke waterbron voor veel dieren. In het droge seizoen trekken de antilopen hiernaartoe om te drinken. Door de ontwikkelingen van wegen en bebouwing wordt de toegang tot de rivier geblokkeerd. Dit zien we in de analyses direct terug. De antilopen vertonen hogere snelheden rondom wegen en bewoond gebied, en sommige groepen bereiken de rivier niet eens meer. Op de kaart zie je dus letterlijk alles samenkomen: dieren, mensen, water, wegen, maar ook droogte en overstromingen.”

Inzicht en overzicht

Inge van den Meiracker is de eerste dedicated GIS-manager in het veld binnen African Parks. Een belangrijke beweegreden dat Zuid-Soedan als eerste land binnen het portfolio van African Parks een GIS-manager heeft, zit hem in de complexiteit van de situatie in het land. Zuid-Soedan is het jongste land ter wereld. Het werd in 2011 onafhankelijk, na jarenlang onderdeel te zijn geweest van Soedan. Sindsdien heeft het land met veel uitdagingen te maken gehad. Politieke instabiliteit, extreme droogte, overstromingen en een zeven jaar durende burgeroorlog zijn slechts enkele voorbeelden. Daar komt bij dat de parken die African Parks managet in Zuid-Soedan onderdeel zijn van het grotere Great Nile Migration Landscape, waarbij de dieren zich vrij bewegen tussen de verschillende leefgebieden en dus ook buiten de grenzen van de nationale parken Boma en Badingilo. In dit landschap wonen ook duizenden mensen, in verschillende communities en van verschillende etnische groepen. In dat hele gebied vindt de migratie van de antilopen plaats,” legt Inge uit.

Complexe situatie

In het zuidoosten van Zuid-Soedan spelen de nationale parken Badingilo en Boma een cruciale rol in het behoud van het Great Nile Migration Landscape. Dankzij geografische analyses wordt steeds beter zichtbaar hoe de migratie van miljoenen antilopen samenhangt met waterbronnen, menselijke activiteit en infrastructuur. GIS maakt deze complexe interacties inzichtelijk en helpt African Parks om samen met lokale gemeenschappen en overheden duurzame keuzes te maken voor natuur en mens.

De inzet van GIS in Zuid-Soedan laat zien hoe technologie een brug kan slaan tussen ecologie, menselijk gedrag en beleidsvorming. Dankzij de inspanningen van African Parks ontstaat er steeds meer inzicht in de kwetsbare balans tussen migrerende dieren en menselijke activiteit. Deze kennis vormt de basis voor duurzame keuzes die zowel de biodiversiteit als de leefbaarheid van het gebied ten goede komen. Juist in een land waar de uitdagingen groot zijn, biedt GIS overzicht, verbinding en perspectief voor mens én natuur.

De toegevoegde waarde van het GIS-platform is groot voor African Parks in Zuid-Soedan. Enerzijds kunnen ze nu geavanceerd data-analyses uitvoeren, maar vooral de mogelijkheden van het interactief delen van inzichten gebruiken ze veel. “We zijn zo afhankelijk van de budgetten en toestemmingen van stakeholders, donoren en overheidsinstanties. Dan zijn interactieve, online informatieproducten essentieel om mensen mee te krijgen,” vertelt Inge. En niet alleen in gesprek met de overheid en het bedrijfsleven zijn de GIS-producten waardevol. Community-managers gebruiken ze ook in gesprekken met de gemeenschappen in de parken. Inge: “De community-managers printen de kaarten uit om mee te nemen naar dorpen en te laten zien op bijvoorbeeld scholen. Vaak spreken de mensen hier geen Engels of kunnen ze niet lezen. Dan kan een kaart veel duidelijk maken. Dus het hele pakket, van papieren kaarten tot dashboards en StoryMaps, is eigenlijk het fundament om iedereen mee te nemen in onze missie.”

GIS als fundament van de missie

Badingilo en Boma National Park in Zuid-Soedan vormen een integraal onderdeel van het Great Nile Migration Landscape, een gebied van zo’n 150.000 km2. Dit gebied herbergt de grootste migratie van landzoogdieren op aarde. Miljoenen verschillende soorten antilopen verzamelen zich tijdens het regenseizoen in het gebied om te paren, waarna ze in het droge seizoen noord- en oostwaarts migreren. Om het ecosysteem en de migrerende dieren te beschermen, is Zuid-Soedan in 2022 een langdurige samenwerking aangegaan met African Parks. De samenwerking is een grote stap in de bescherming van dit belangrijke ecosysteem voor mens en natuur. Om de complexe situatie van de twee parken succesvol te beheren is er begin dit jaar een GIS-manager aangesteld die helpt alle beschikbare data te verzamelen en inzichtelijk te maken op de kaart. Hiermee wordt de relatie tussen mens en dier voor zowel de bewoners als de beleidsmakers in het gebied zichtbaar.